Đến Phan Thiết, Mũi Né, cơm niêu Phan Thiết, là đến với xứ biển đầy nắng gió, cảnh đẹp mê đắm lòng người, con người thân thiện và không thể nào không nhắc đến những đặc sản trứ danh, kể đến là Nước mắm Phan Thiết.

Nước mắm Phan Thiết, cơm niêu Phan Thiết, từ lâu đã vô cùng nổi tiếng đối với các tín đồ ẩm thực bởi hương vị thơm ngon đặc trưng khó có thể tìm thấy ở đâu khác. Khác hẵn với một số thương hiệu nước mắm công nghiệp đang có mặt trong thị trường như Chinsu, Tam Thái Tử, Cholimex,... một trong những lí do khiến nền ẩm thực Phan Thiết trở nên nổi tiếng là bởi vì hương vị nước mắm trứ danh. Nước mắm Phan Thiết đã tồn tại rất lâu, từ thời nơi đây còn có tên là Tổng Đức Thắng. Những nhà làm nước mắm khi đó đã sản xuất được số lượng nhiều và bán ở Đàng Ngoài. Ðến đầu thế kỷ 20, thương hiệu nước mắm Liên Thành xuất hiện và nhanh chóng thu hút sự chú ý. Kể từ đó, nước mắm Phan Thiết luôn nằm trong top những thương hiệu nước mắm danh tiếng nhất trên khắp đất Việt và thậm chí vang xa đến các nước Châu Á lân cận. Nước mắm Phan Thiết truyền thống chủ yếu được làm từ cá cơm và muối hạt. Có nhiều loại cá cơm, như cơm than, cơm đỏ, sọc phấn, phấn chì, cơm lép... dùng để làm nước mắm nhưng ngon nhất vẫn là cá cơm than và cá cơm sọc tiêu. Nhiều nhà làm nghề lâu năm cho biết chất lượng nước mắm còn phụ thuộc vào thời gian đánh bắt cá, nhất là cá tháng 8, con nào cũng béo mập thì nước mắm mới thơm ngon và đạt độ đạm cao nhất. Với cách chế biến cầu kỳ và tỉ mỉ như vậy, nước mắm Phan Thiết, cơm niêu Phan Thiết, xứng đáng là món đặc sản mà bạn nhất định nên thử một lần.

Cơm niêu Phan Thiết, một số cách chế biến Nước mắm Phan Thiết

Chế biến trong thùng lều – Cơm niêu Phan Thiết

Người ta dùng loại thùng gỗ hình trụ gọi là thùng lều, cao 2 – 2,5 m, đường kính 1,5 – 2 m, dung tích từ 2.5-8 m3 để muối cá. Sở dĩ người ta phải dùng loại gỗ mềm như bằng lăng, mít, bờ lời để làm thùng là vì khi “niền” lại bằng dây song, chạy quanh mặt ngoài thân thùng, các mảnh gỗ được siết chặt vào nhau, không còn khe hở.

Cá cơm đánh bắt về được chọn lựa kỹ, bỏ những con to hay nhỏ quá hoặc không tươi. Cá được đem vào muối không cần rửa lại vì trước khi đem lên bờ, cá đã được rửa bằng nước biển. Khi muối tỷ lệ thường dùng là 10 cá 4 muối, hay 3 cá 1 muối. Hai thành phần đó trộn chung cho thật đều mà không để nát, gọi là chượp. Sau khi cho chượp vào đầy thùng lều thì phủ lên cá kè đã được kết lại như tấm chiếu, rải một lớp muối lên trên rồi cài vỉ tre trên mặt và xếp đá đè xuống. Từ 2-4 ngày người ta mở nút lù có cụm lọc ở đáy thùng lều tháo dịch cá chảy ra. Dịch này gọi là nước bổi, do các enzymes trong ruột cá giúp thuỷ phân phần nội tạng cá mà thành. Nước bổi có thành phần đạm, nhưng có mùi tanh, chưa ăn được, thường được lọc bỏ váng bẩn để làm nước châm vào các thùng chượp đã chín nhằm tăng độ đạm.

Sau khi nước bổi rút, chượp trong thùng xẹp xuống và bắt đầu quá trình thuỷ phân chính. Tác nhân chính của quá trình này là một loại vi khuẩn kỵ khí thì cần thời gian từ 8-18 tháng thì mới thuỷ phân xong thân cá. Khi quá trình này hoàn thành, tức chượp chín, thì nước mắm hình thành trong suốt với màu từ vàng rơm tới nâu đỏ cánh gián (tuỳ theo từng mẻ cá) không còn mùi tanh mà có mùi thơm đặc trưng. Nước nhất được rút từ thùng lều được gọi là nước mắm nhỉ – hoàn toàn từ thân cá thuỷ phân mà thành. Sau khi đã rút nước nhỉ, người ta đổ nước châm vào để rút tiếp nước hai gọi là nước mắm ngang. Mỗi lần rút, độ đạm càng giảm, nên để có sản phẩm có độ đạm đồng nhất bán ra thị trường, người ta phải đấu trộn các loại nước mắm có độ đạm khác nhau.

Chế biến trong lu – Cơm niêu Phan Thiết

Đây là phương pháp làm nước mắm phổ biến ở Phan Thiết – Cơm niêu Phan Thiết, đặc biệt là trong các cơ sở nhỏ. Cách ướp chượp, tỷ lệ cá và muối, vẫn theo cách dùng thùng lều. Điểm khác biệt là chượp ướp trong lu và lu được đậy kín phơi ngoài trời thay vì để trong nhà như thùng lều. Bằng cách này, nhiệt độ trong lu thường cao hơn, chượp mau chín hơn.

Cùng Cơm niêu Phan Thiết điểm qua một số thương hiệu Nước mắm Phan Thiết nổi tiếng

Nước mắm hiệu Con cá vàng là thương hiệu lớn, uy tín trên thị trường nước mắm truyền thống tại Phan Thiết, Bình Thuận, Cơm niêu Phan Thiết.

Nước Mắm Thanh Thể là món quà thiết thực cho du khách xa gần tới thăm Phan Thiết. Với trên 20 năm kinh nghiệm sản xuất nước mắm đây thực sự là một hãng nước mắm uy tín số một cho sự chọn lựa của người tiêu dùng.

Nước mắm Hải Thắng

Đến Phan Thiết, Mũi Né, tỉnh Bình Thuận trong mỗi chuyến đi, ngoài thưởng ngoạn danh lam thắng cảnh, bạn hãy nhớ mua nước mắm Phan Thiết, Cơm niêu Phan Thiết làm quà cho bạn bè và người thân nhé.